Mambo ya Ndani na Nje Kuhusu Misoprostol

Misoprostol ni nini na hutumika kwa nini?

Misoprostol ipo katika kundi la dawa linaloitwa prostaglandins na hutumiwa kutibu changamoto zinazo husiana na uzazi. Dawa hii huhusika katika Utoaji mimba, husaidia kukabiliana na madhara ya kuharibika kwa mimba, uchungu wa kuzaa, kukomaa kwa seviksi kabla ya upasuaji, na matibabu ya kutokwa na damu baada ya uzazi (1; 2; 3; 4). Misoprostol inaweza kutumika kutoa mimba yenye wiki hadi 24 (5).

Kwakuwa inatumika sana katika matibabu kwa ajili ya kuzuia na kutibu hali mbalimbali, misoprostol ipo kwenye orodha ya dawa muhimu ya Shirika la Afya Duniani (WHO). Misoprostol ni dawa muhimu kwani inatoa huduma ya matibabu ya utoaji mimba, dawa hii husaidia katika utoaji mimba ulio salama na wenye ufanisi. WHO wameeleza taratibu za kutumia misoprostol nyumbani, ambazo baadhi yake zitachambuliwa katika makala hii (4;6). Tutajadili kwa kina huhusu misoprostol na matumizi yake katika utoaji mimba wa kimatibabu.

Historia ya misoprostol

Misoprostol ilitengenezwa kwa mara ya kwanza nchini Marekani mwaka 1973 ili kutibu vidonda vya tumbo kwa kuzuia asidi kali tumboni; lakini moja ya madhara yake makubwa kwa mjamzito ilikuwa kuathiri uterasi. Kwa vile misoprostol ilitengenezwa kwa mara ya kwanza kutibu vidonda vya tumbo, hii ilipelekea dawa hii kupatikana kwa urahisi zaidi katika nchi zilizo na vikwazo vya kisheria (nchi zisizo ruhusu utoaji mimba).

Katika miaka ya 1980, watafiti wa Ufaransa walitengeneza mifepristone ambayo pia pia hujulikana kama RU-486, kidonge ambacho kinaweza kutumiwa kwa pamoja na misoprostol ili kutoa mimba. Ufaransa ilihalalisha utaratibu huu mnamo 1988 na kufuatiwa na Uchina, Uingereza na Uswidi. Kwa vile mifepristone inatumiwa kwa utoaji mimba pekee, imekuwa vigumu zaidi kufika katika nchi zilizowekewa vikwazo vya kisheria.

Je, misoprostol inatumikaje?

Ili kutoa mimba, Misoprostol inaweza kutumika peke yake au pamoja na mifepristone. Ikitumiwa pamoja na mifepristone, mifepristone inamezwa kwanza na kufuatiwa na misoprostol siku moja hadi mbili baadaye (4). Vidonge vya Misoprostol vinaweza kutumiwa kwa kuwekwa chini ya ulimi(2;7). Kwa kawaida, unaweza kumeza vidonge vingi vya misoprostol kwa mara moja. Kutegemeana na hali ya ujauzito, unaweza kulazimika kurudia utaratibu huu baada ya saa chache (4).

Je, unaweza kuingiza misoprostol kwa njia ya uke?

Njia bora zaidi ya kutumia mifepristone ni kwa kuimeza. Misoprostol inaweza kutumika kwa ufanisi kwa njia tatu tofauti: kuwekwa chini ya ulimi, juu ya ulimi au njia ya uke.

Ingawa kutumia tembe za misoprostol kwa kuwekwa chini ya ulimi, juu ya ulimi au kwenye uke ni sawa, haishauriwi kuzitumia kwa kuweka kwenye uke ikiwa eneo eneo unaloishi lina sheria au vikwazo dhidi ya utoaji mimba. Hii ni kwa sababu wakati mwingine misoprostol inaweza kuacha athari ambazo zinaweza kuonekana kwa wahudumu wa afya ikiwa utahitaji huduma ya matibabu. Kutumia misoprostol kwa kuiweka chini ya ulimi au juu ya ulimi hakuachi athari zinazoonekana(1).

Je! ni tembee ngapi za misoprostol zinapaswa kutumika?

Idadi ya tembe unazotumia na idadi ya dozi utakazotumia hutegemea hali ya ujauzito wako. Ikiwa una mimba kati ya wiki 10-13, inashauriwa sana utumie tembe 12 vya misoprostol. Hata hivyo, tunaelewa kuwa inaweza kuwa vigumu kupata tembe 12 kutokana na hali yako, hivyo unaweza kupata maelezo ya ziada hapa.

Je, inachukua muda gani misoprostol kuyeyuka?

Misoprostol huchukua kama dakika 30 kuyeyuka kwenye mdomo, ambayo pia inajulikana kama kuweka tembe chini ya ulimi au kuweka tembe kwenye mashavu, baada ya hapo dawa yoyote iliyobaki inapaswa kumezwa kwa maji.

Je, misoprostol hufanyaje kazi mwilini?

Kwa kawaida, misoprostol hutumiwa pamoja na mifepristone kwa kusudi la kutoa mimba kama njia ya matibabu. Mifepristone hutumika kwanza kwakuwa husaidia kumaliza ujauzito kwa kuzuia homoni inayoitwa progesterone. Progesterone inapo zuiliwa, safu ya ndani ya uterasi huvunjika na mimba huacha kuendelea.

Baada ya mifepristone kuzuia projesteroni, hutengeneza mazingira bora kwa misoprostol kufanya kazi. Misoprostol hufanya kazi moja kwa moja kwenye uterasi ili kushawishi mikazo ya uterasi ambayo husababisha kuondolewa kwa bidhaa za utungaji mimba.

Je, utapata maumivu ya tumbo kwa muda gani baada ya kutumia misoprostol?

Kuumwa tumbo, maumivu ya wastani, kutokwa na damu kwa wastani au kwa wingi, na mara nyingine kuokwa na damu iliyo ganda, ni dalili za kawaida za mchakato wa kutoa mimba. Kawaida kutokwa na damu nyingi na maumivu ya tumbo hutokea ndani ya saa 48 za kwanza baada ya kutumia misoprostol, lakini unaweza kutokwa na damu mara kwa mara kwa siku kadhaa au wiki (13).

Dalili ni hizi ni sawa na dalil zinazotokea katika kipindi cha hedhi au kuharibika kwa mimba. Kutokwa na damu nyingi na maumivu ya tumbo hudumu kati ya saa moja na nne (9).

Ikiwa unatumia mifepristone, dawa hii haina kawaida ya kusababisha dalili yoyote. Dalili nyingi zitatokea tu baada ya kutumia misoprostol. Misoprostol inaweza kusababisha madhara ya muda, kama vile homa, baridi, kuhara, kichefuchefu, kutapika, na maumivu ya kichwa. Ikiwa hautapata dalili yoyote kati ya hizi ni jambo la kawaida kabisa, pia endapo utapata dalili hizi, hali hiyo itatoweka ndani ya saa 24 au chini ya hapo.

Je, ni yapi madhara ya kutumia misoprostol?

Ikiwa umekuwa ukitumia dawa za steroids kwa muda mrefu (kama vile Prednisone au deksamethasone), unaweza kutoa mimba kwa kutumia misoprostol pekee.

Yapo mazingira ambayo hushauriwi kutumia kwa pamoja misoprostol na mifepristone wakati wa kutoa mimba. Endapo utatumia dawa zote unaweza kupata madhara haya hapa.

Iwapo umeweka kitanzi, unaweza kutumia misoprostol kwani si kikwazo kabisa; hata hivyo, unahitaji kuchukua tahadhari. Kutoa mimba kwa kutumia misoprostol ukiwa na kitanzi kunaweza sababisha hatari kubwa kuliko kawaida. Daima ni salama zaidi kutoa kitanzi kabla ya kutumia misoprostol kutoa mimba. Ikiwa una kitanzi, unapaswa kufahamu hatari zinazoweza kukupata. Unaweza kupata taarifa zaidi kutoka kwa washauri wetu kwa kubofya hapa.

Hitimisho

Misoprostol ni dawa salama na madhubuti ambayo unaweza kujitumia ili kutoa mimba ukiwa nyumbani. Kwa kawaida hutumiwa mara baada ya kutumia mifepristone, (dawa nyingine inayotumiwa kwa utoaji mimba), lakini pia inaweza kutumiwa peke yake.

Misoprostol inaweza kutumiwa kwa njia mbalimbali. Kuhusiana na idadi ya vidonge na mara ngapi vinapaswa kutumika itategemea na hali ya ujauzito wako. Baada ya kutumia misoprostol, ni kawaida kupata maumivu ya tumbo, kutokwa na damu na maumivu ya wastani. Dalili za kutokwa na damu zinaweza kudumu kwa siku kadhaa hadi wiki chache, athari nyingine za misoprostol huisha ndani ya saa 24. Iwapo ungependa kujua zaidi kuhusu kutoa mimba kwa kutumia vidonge vya Misoprostol pekee, tafadhali bofya hapa kutembelea katika vyanzo vyetu au wasiliana na washauri wetu kwa ku bofya hapa.